Η παραβολή του σπορέα και οι τέσσερις κατηγορίες εκείνων που ακούν τον Λόγο του Θεού
Είναι σύνηθες όταν θέλουμε να δώσουμε έμφαση σε κάτι να το επαναλαμβάνουμε περισσότερες από μια φορές. Όμοια, αν και οτιδήποτε είναι στον Λόγο του Θεού είναι σημαντικό, όταν κάτι επαναλαμβάνεται περισσότερες από μια φορές, προφανώς έχει ιδιαιτέρως βαρύνουσα σημασία και συνεπώς θα πρέπει να του δοθεί ιδιαίτερη προσοχή. Ένα από τα αποσπάσματα που ανήκει σ’ αυτήν την κατηγορία των πολλαπλώς επαναλαμβανόμενων αποσπασμάτων, είναι και η παραβολή του σπορέα. Πράγματι, όπως μια μάτια στις τέσσερις περιγραφές της ζωής του Ιησού Χριστού κάνει καθαρό, αυτή η παραβολή επαναλαμβάνεται τρεις φορές. Θα ήταν επομένως ενδιαφέρον να την εξετάσουμε και να δούμε τι είναι το ιδιαίτερα σημαντικό που ο Θεός θέλει να μας διδάξει μ’ αυτήν.
1. Η παραβολή
Η παραβολή του σπορέα δίνεται στο: κατά Ματθαίο 13/ιγ/1-8, κατά Μάρκο 4/δ/1-9 και κατά Λουκά 8/η/4-8. Παίρνοντας την αναφορά του κατά Λουκά για αφετηρία μας, διαβάζουμε:
Κατά Λουκά 8:4-8
"Επειδή δε συνέτρεχεν όχλος πολύς, και ήρχοντο προς αυτόν από πάσης πόλεως, είπε διά παραβολής. Εξήλθεν ο σπείρων διά να σπείρει τον σπόρον αυτού. Και ενώ έσπειρεν, άλλο μεν έπεσε παρά την οδόν, και κατεπατήθη, και τα πετεινά του ουρανού κατέφαγον αυτό. Άλλο δε έπεσεν επί την πέτραν, και αναφυέν, εξηράνθη, διότι δεν είχεν ικμάδα. Και άλλο έπεσεν εις το μέσον των ακάνθων, και συμφυτρώσασαι αι ακάνθαι, απέπνιξαν αυτό. Και άλλο έπεσεν επί την γην την αγαθήν, και αναφυέν, έκαμε καρπόν εκατονταπλασίονα. Ταύτα λέγων, εφώναζεν, Ο έχων ώτα διά να ακούει, ας ακούει."
Ξεκινώντας από τον χρόνο που ο Ιησούς επέλεξε για να διδάξει αυτήν την παραβολή, αυτός σίγουρα δεν ήταν καθόλου τυχαίος. Πράγματι όπως ο στίχος 4 μας λέει: "ΕΠΕΙΔΗ δε συνέτρεχεν όχλος πολύς, και ήρχοντο προς αυτόν από πάσης πόλεως, είπε διά παραβολής". Ο Ιησούς είπε αυτήν παραβολή κατά τον συγκεκριμένο χρόνο, "ΕΠΕΙΔΗ συνέτρεχεν όχλος πολύ, και ήρχοντο προς αυτόν από πάσης πόλεως". Όπως θα δούμε, η παραβολή αναφέρεται στο άκουσμα του Λόγου του Θεού και στα αποτελέσματα του. Επομένως ο Ιησούς λέγοντας αυτήν την παραβολή, ήθελε να κάνει όλους αυτούς που έρχονταν προς αυτόν για να ακούσουν τον Λόγο, γνώστες των διαθέσιμων επιλογών αναφορικά μ’ αυτό το άκουσμα.
2. "Παρά την οδόν"
Όπως το παραπάνω απόσπασμα του Λουκά δείχνει, η παραβολή αναφέρεται σ’ ένα σπόρο ο οποίος έπεσε σε τέσσερα διαφορετικά είδη εδάφους με πρώτο στη σειρά αναφοράς το "παρά την οδόν" έδαφος. Όπως το κατά Λουκά 8/η/5 μας λέει:
Κατά Λουκά 8/η/5
"Εξήλθεν ο σπείρων διά να σπείρει τον σπόρον αυτού. Και ενώ έσπειρεν, άλλο μεν έπεσε παρά την οδόν, και κατεπατήθη, και τα πετεινά του ουρανού κατέφαγον αυτό."
Μέρος από τον σπόρο του σπορέα έπεσε "παρά την οδό", και έτσι ούτε φύτρωσε ούτε έκανε καρπό, αλλά καταπατήθηκε και τελικά φαγώθηκε από τα πουλιά.
Η ερμηνεία αυτού του μέρους της παραβολής δίνεται μερικούς στίχους παρακάτω. Έτσι, στο κατά Λουκά 8/η/11-12 διαβάζουμε:
Κατά Λουκά 8/η/11-12
"Αυτή δε είναι η παραβολή, Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού. οι δε σπειρόμενοι παρά την οδόν είναι οι ακούοντες. Έπειτα έρχεται ο διάβολος, και αφαιρεί τον λόγον από της καρδιάς αυτών, διά να μη πιστεύσωσι και σωθώσιν"
Επίσης το κατά Ματθαίο 13/ιγ/19 εξηγώντας το ίδιο μέρος λέει:
Κατά Ματθαίο 13/ιγ/19
"Παντός ακούοντος τον λόγον της βασιλείας, και μη νοούντος, έρχεται ο πονηρός, και αρπάζει το εσπαρμένον εν τη καρδία αυτού. Ούτος είναι ο σπαρθείς παρά την οδόν."
Όπως τα παραπάνω αποσπάσματα μας λένε, ο σπόρος ο οποίος σπέρνεται είναι Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ή "λόγος της βασιλείας". Εντούτοις αυτός ο Λόγος, δεν δίνει παντού τα ίδια αποτελέσματα, καθώς η καρπερότητα του εξαρτάται από το έδαφος στο οποίο πέφτει. Μια από τις πιθανές κατηγορίες εδάφους είναι και το "παρά την οδό" έδαφος που, σύμφωνα με την ερμηνεία της παραβολής, απαρτίζεται από ανθρώπους που αν και ακούν τον Λόγο του Θεού, "δεν νοούσι". Το τι εννοείται μ’ αυτό το "δεν νοούσι", είναι κάτι που θα το δούμε από τα συμφραζόμενα. Πράγματι, η αρχαιοελληνική λέξη η οποία μεταφράζεται σαν "νοώ" στο παραπάνω απόσπασμα είναι το ρήμα "συνίημι" το οποίο απαντάται 6 φορές στο κατά Ματθαίο 13/ιγ οι 5 από τις οποίες σε σχέση με την παραβολή μας. Έτσι το κατά Ματθαίο 13/ιγ/13-15 μας λέει:
Κατά Ματθαίο 13/ιγ/13-15
"Διά τούτο λαλώ προς αυτούς διά παραβολών, διότι βλέποντες δεν βλέπουσι, και ακούοντες δεν ακούουσι, ουδέ νοούσι [αρχαίο κείμενο: συνίημι]. Και εκπληρούται επ’ αυτών [εννοεί εκείνους οι οποίοι βλέποντας δεν βλέπουν και ακούωντας δεν νοούν] η προφητεία του Ησαΐου, η λέγουσα, "Με την ακοήν θέλετε ακούσει, και δεν θέλετε εννοήσει [αρχαίο κείμενο: συνίημι]. και βλέποντας θέλετε ιδεί, και δεν θέλετε καταλάβει. ΔΙΟΤΙ [αυτός είναι ο λογος που δεν νοούν αν και ακούν]
επαχύνθει η καρδιά του λαού τούτου, και με τα ώτα βαρέως ήκουσαν, και τους οφθαλμούς αυτών έκλεισαν, μήποτε ιδώσει με τους οφθαλμούς, και ακούσωσι με τα ώτα, και ΝΟΗΣΩΣΙ [αρχαίο κείμενο: συνίημι] ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΝ, και επιστρέψωσι, και ιατρεύσω αυτούς."
Ενώ με τ’ αυτιά ακούει κανείς τον Λόγο, με την καρδιά [το ενδότερο μέρος του μυαλού] τον "νοεί". Δεν είναι επομένως μια απλή διανοητική κατανόηση του Λόγου, αυτό το οποίο εννοείται στην παραβολή του σπορέα. Είναι μάλλον μια κατανόηση που έχει να κάνει με την αποδοχή του Λόγου από την καρδιά, το ενδότερο μέρος του νου. Γι’ αυτό και το αποτέλεσμα του σπόρου δεν εξαρτάται από τον σπόρο, τον Λόγο, αλλά από το έδαφος, τις καρδιές εκείνων που ακούν τον Λόγο. Ο ίδιος σπόρος πέφτοντας σε διαφορετικά είδη εδάφους, δηλαδή σε καρδιές διαφορετικής ποιότητας, δίνει διαφορετικά αποτελέσματα. Όταν η καρδιά είναι "παχιά", σκληρή, αδιαπέραστη, τότε ο σπόρος του Λόγου θα είναι σαν να πέφτει "παρά την οδό". Ούτε θα φυτρώσει ούτε φυσικά θα δώσει κάποιο καρπό. Όπως η προς Κορινθίους Β 4/δ/3-4 και η προς Εφεσίους 4/δ/17-19 μας λένε:
Προς Κορινθίους Β 4/δ/3-4
"εάν δε και είναι το ευαγγέλιον ημών ΚΕΚΑΛΛΥΜΜΕΝΟΝ, εις τους απολλυμένους είναι κεκαλυμμένον. Των οποίων, απίστων όντων, ο θεός του κόσμου τούτου ετύφλωσε τον νουν, διά να μη επιλάμψη εις αυτούς ο φωτισμός του ευαγγελίου της δόξης του Χριστού, όστις είναι εικών του Θεού."
Επίσης: Προς Εφεσίους 4/δ/17-19
"Τούτο λοιπόν λέγω και μαρτύρομαι διά του Κυρίου, να μη περιπατείτε πλέον, καθώς και τα λοιπά έθνη περιπατούσιν, εν τη ματαιότητι του νοός αυτών,
εσκοτισμένοι την διανοίαν, απηλλοτριωμένοι όντες από της ζωής του Θεού, διά την άγνοιαν την ούσαν εν αυτοίς,
δια την πωρωσιν της καρδιας αυτων. Οίτινες αναισθητούντες, παρέδωκαν εαυτούς εις την ασέλγειαν, διά να εργάζονται πάσαν ακαθαρσίαν ακορέστως."
Υπάρχουν άνθρωποι στους οποίους ο Λόγος του Θεού είναι "κεκαλυμμένος", και οι οποίοι δεν μπορούν να τον "νοήσουν", όχι βέβαια γιατί είναι δυσνόητος, αλλά γιατί η καρδιές τους είναι παχιές, αδιαπέραστες, πωρωμένες ("πωρωμένος" σημαίνει σκληρός σαν πέτρα, απολιθωμένος)1, μη αφήνοντας περιθώρια για την οποιαδήποτε εξέλιξη του σπόρου του Λόγου.
Σχετικά με την λέξη "πώρωση" αυτή χρησιμοποιείται επίσης στο κατά Μάρκο 3/γ/5 για την περιγραφή της καρδιάς μιας χαρακτηριστικής ομάδας ανθρώπων που τόσο κυνήγησε τον Ιησού: των Φαρισαίων. Έτσι εκεί διαβάζουμε:
Κατά Μάρκο 3/γ/5
"και περιβλέψας [ο Ιησούς] αυτούς [τους Φαρισαίους, δες κατά Μάρκο 2/β/24] μετ οργής, λυπούμενος διά την πώρωσιν της καρδιάς αυτών,....."
Οι Φαρισαίοι είχαν τον Κύριο Ιησού Χριστό, τον Γιό του Θεού, μπροστά τους! Άκουσαν και είδαν τον μεγαλύτερο δάσκαλο, τον μεγαλύτερο άνθρωπο που πέρασε ποτέ από το πρόσωπο της γης. Και εντούτοις δεν τον πίστεψαν. Ο λόγος; Οι καρδιές τους ήταν "πωρωμένες", σκληρές, παχιές για να χρησιμοποιήσουμε την αντίστοιχη λέξη της προφητείας του Ησαΐα. Αποτελούσαν λοιπόν ακατάλληλο έδαφος για την αποδοχή και ανάπτυξη του σπόρου του Λόγου. Δεν ήταν ο σπόρος, που δεν ήταν καλός, αλλά η ΓΗ, οι καρδιές τους, που ήταν σκληρές.
3. Η δεύτερη κατηγορία
Έχοντας εξετάσει το πρώτο είδος γης στο οποίο ο σπόρος του Λόγου πέφτει, θα προχωρήσουμε τώρα στο δεύτερο. Το κατά Ματθαίο 13/ιγ/5-6 μας λέει σχετικά:
Κατά Ματθαίο 13/ιγ/5-6
"Άλλα δε έπεσον επί τα πετρώδη, όπου δεν είχον γην πολλήν. και ευθύς ανεφύησαν, επειδή δεν είχον βάθος γης. Και ότε ανέτειλεν ο ήλιος, εκαυματίσθησαν, και, επειδή δεν είχον ρίζαν, εξηράνθησαν."
Ένας σπόρος μπορεί να φυτρώσει σε διάφορα είδη γης. Εντούτοις, δεν θα επιβιώσει και δεν θα δώσει καρπό σ’ όλα απ’ αυτά. Ένα από τα εδάφη όπου ο σπόρος, αν και αρχικά θα φυτρώσει, τελικά δεν θα επιβιώσει είναι και το πετρώδες έδαφος. Ο λόγος που ο σπόρος δεν μπορεί να επιβιώσει εκεί, είναι επειδή οι πέτρες δεν τον αφήνουν να βάλει τις ρίζες του σε βάθος που θα του επιτρέψει να βρει αρκετή υγρασία για να επιβιώσει. Έτσι με τη ξηρασία, αμέσως ξηραίνεται.
Επιλέγοντας την αναφορά του κατά Μάρκου για την ερμηνεία του μέρους αυτού της παραβολής, διαβάζουμε:
Κατά Μάρκο 4/δ/16-17
"Και ομοίως οι επί τα πετρώδη σπειρόμενοι είναι ούτοι, οίτινες, όταν ακούσωσι τον λόγον,
ευθύς μετά χαράς δέχονται αυτόν. Δεν έχουσιν όμως ρίζαν εν εαυτοίς, αλλ
είναι πρόσκαιροι. Έπειτα, όταν γίνει θλίψις η διωγμός διά τον λόγον,
ευθύς σκανδαλίζονται"
Όπως μπορούμε να δούμε, το πετρώδες έδαφος απαρτίζεται από ανθρώπους οι οποίοι ακούγοντας τον Λόγο τον λαμβάνουν "ευθύς" και μάλιστα με χαρά. Εντούτοις αυτό δεν διαρκεί για πολύ, αφού μόλις γίνεται κάποια θλίψη ή διωγμός για τον Λόγο, αυτοί οι άνθρωποι, πάλι "ευθύς", σκανδαλίζονται, πέφτουν. Όπως είναι φανερό, το πρόβλημα που τελικά οδηγεί στην πτώση τους αυτή, είναι ότι είναι πολύ αδύναμοι στον διωγμό και την θλίψη. Έτσι όταν ο διάβολος φέρνει τέτοια πράγματα εναντίον τους αμέσως πέφτουν. Αυτό δεν προκαλείται επειδή η θλίψη είναι πολύ βαριά γι’ αυτούς για να την κρατήσουν, αφού η προς Κορινθίους Β 4/δ/17, προς Κορινθίους Α 10/ι/12-13 και Πέτρου Α 5/ε/10 μας λένε ότι η θλίψη θα είναι ελαφριά και σίγουρα όχι περισσότερο απ’ όσο μπορούμε ν’ αντέξουμε (προς Κορινθίους 10/ι/12-13). Αντ’ αυτού αυτή προκαλείται επειδή δεν είναι πρόθυμοι να προβάλουν ούτε την παραμικρή αντίσταση στον διάβολο [πέφτουν "ΕΥΘΥΣ" όπως το κείμενο χαρακτηριστικά λέει]. Όπως η Ιακώβου 4/δ/7 μας λέει:
Ιακώβου 4/δ/7
"Υποταχθείτε λοιπόν εις τον Θεόν. Αντισταθείτε εις τον διάβολον, ΚΑΙ [σαν αποτέλεσμα της αντίστασης] θέλει φύγει από σας."
Επίσης η Πέτρου Α 5/ε/8-9 λέει
"Εγκρατευθήτε, αγρυπνήσατε. διότι ο αντίδικος σας διάβολος, ως λέων ωρυόμενος, περιέρχεται, ζητών τίνα να καταπιεί.
Εις τον οποίον αντισταθείτε μένοντες στέρεοι εις την πίστιν, εξεύροντες ότι τα αυτά παθήματα γίνονται εις τους αδελφούς σας τους εν τω κόσμω."
Αν δεν αντισταθούμε στον διάβολο, δεν πρόκειται να φύγει από μας. Ο διάβολος δεν έχει συμπόνια για κανένα, για να μας "λυπηθεί" και να φύγει. Αντίθετα, καταπίνει όποιον δεν του αντιστέκεται. Σ’ αυτήν την κατηγορία της δυνητικής τροφής του διαβόλου ανήκουν επίσης και οι άνθρωποι που αποτελούν το πετρώδες έδαφος. Όταν ο διάβολος έρχεται, φέρνοντας θλίψεις και διωγμό, ευθύς πέφτουν και έτσι γίνονται εύκολη τροφή στα σαγόνια του. Έχουν λοιπόν μια καλή αρχή αλλά δυστυχώς ένα κακό τέλος.
4. Η τρίτη κατηγορία
Έχοντας εξετάσει τις πρώτες δυο κατηγορίες των ανθρώπων που ακούν τον Λόγο, θα προχωρήσουμε τώρα για να εξετάσουμε την τρίτη. Το κατά Μάρκο 4/δ/7 μας λέει:
Κατά Μάρκο 4/δ/7
"και άλλο έπεσεν εις τας ακάνθας. Και ανέβησαν αι άκανθαι και συνέπνιξαν αυτό, και καρπόν δεν έδωκε"
Το τρίτο είδος γης στο οποίο ο σπόρος πέφτει είναι η ακανθώδες γη. Ο σπόρος πέφτοντας σ’ αυτήν την γη πνίγεται από τ’ αγκάθια και δεν δίνει καρπό. Για να καταλάβουμε τι εννοείται μ’ αυτό το μέρος της παραβολής θα πάμε στο κατά Μάρκο 4/δ/18-19 όπου διαβάζουμε:
Κατά Μάρκο 4/δ/18-19
"και οι εις τας ακάνθας σπειρόμενοι είναι ούτοι, οίτινες ακούουσι τον λόγον. Και αι μέριμναι του αιώνος τούτου, και η απάτη του πλούτου, και αι επιθυμίαι των άλλων πραγμάτων εισερχόμεναι συμπνίγουσι τον λόγον, και γίνεται άκαρπος"
Δυστυχώς και η τρίτη κατηγορία ανθρώπων είναι και αυτή προβληματική. Το πρόβλημα μ’ αυτήν την κατηγορία είναι ότι ο Λόγος του Θεού κρατιέται στις καρδιές τους μαζί με αλλά πράγματα, τέτοια όπως "οι μέριμνες του αιώνος τούτου και η απάτη του πλούτου και οι επιθυμίες των άλλων πραγμάτων". Αυτά τα πράγματα τελικά δρούν σαν αγκάθια στην ανάπτυξη του σπόρου του Λόγου, πνίγοντας τον και κάνοντας τον άκαρπο. Σε αντίθεση, με ότι η κατηγορία αυτή των ανθρώπων κάνει, ο Ιησούς Χριστός είπε:
Κατά Ματθαίο 6/ς/25-34
"Διά τούτο σας λέγω, μη μεριμνάτε περί της ζωής σας, τι να φάγητε και τι να πιείτε. Μηδέ περί του σώματος σας, τι να ενδυθήτε. Δεν είναι η ζωή τιμιώτερον της τροφής, και το σώμα του ενδύματος; Εμβλέψατε εις τα πετεινά του ουρανού, ότι δεν σπείρουσιν, ουδέ θερίζουσιν, ουδέ συνάγουσιν εις αποθήκας, και ο πατήρ σας ο ουράνιος τρέφει αυτά. Σεις δεν είσθε πολύ ανώτεροι αυτών; Αλλά τις από σας μεριμνών δύναται να προσθέσει μιαν πήχην εις το ανάστημα αυτού; Και περί ενδύματος τι μεριμνάτε; Παρατηρήσατε τα κρίνα του αγρού πως αυξάνουσι. δεν κοπιάζουσιν, ουδέ κλωθούσι. Σας λέγω όμως ότι ουδέ ο Σολομών εν πάση τη δόξη αυτού ενεδύθη ως εν τούτων. Αλλ’ εάν τον χόρτον του αγρού, όστις σήμερον υπάρχει, και αύριον ρίπτεται εις κλίβανον, ο Θεός ενδύη ούτω, δεν θέλει ενδύσει πολλώ μάλλον εσάς, ολιγόπιστοι; Μη μεριμνήσητε λοιπόν, λέγοντες, Τι να φάγωμεν, ή τι να πιώμεν, ή τι να ενδυθώμεν; Διότι πάντα ταύτα ζητούσιν οι εθνικοί.
Επειδή εξεύρει ο πατήρ σας ο ουράνιος ότι έχετε χρειάν πάντων τούτων. Αλλά ζητείται πρώτον την βασιλείαν του Θεού, και την δικαιοσύνην αυτού. Και ταύτα πάντα θέλουσι σας προστεθεί. Μη μεριμνήσητε λοιπόν περί της αύριον. Διότι η αύριον θέλει μεριμνήσει τα εαυτής. Αρκετόν είναι εις την ημέραν το κακόν αυτής."
ΠΡΩΤΑ είναι τα πράγματα της βασιλείας του Θεού και ΕΠΕΙΤΑ όλα τα άλλα. Αν εφαρμόσουμε αυτήν την αρχή τότε όλα τα άλλα θα προστεθούν σε μας. Αν όμως δεν την εφαρμόσουμε, αλλά δώσουμε στις μέριμνες και στα άλλα πράγματα την πρώτη θέση, τότε αυτά τα άλλα πράγματα θα πνίξουν τον Λόγο και θα τον κάνουν άκαρπο.
5. Η τέταρτη κατηγορία
Μέχρι τώρα έχουμε εξετάσει τρεις κατηγορίες εδάφους στις οποίες ο σπόρος του Λόγου πέφτει. Δυστυχώς, καμία από αυτές δεν ήταν κατάλληλη για την καρποφορία του σπόρου. Έτσι η πρώτη κατηγορία εδάφους, το "παρά την οδόν" έδαφος, ήταν τόσο σκληρό και ακατάλληλο που ο σπόρος ούτε καν φύτρωσε. Στην άλλη το έδαφος ήταν πετρώδες, μη επιτρέποντας στον σπόρο να βάλει βαθιές ρίζες, οδηγώντας έτσι στην ξηρασία του. Τέλος, στην τρίτη το έδαφος ήταν ακανθώδες, πνίγοντας τον σπόρο και κάνοντας τον άκαρπο. Έχοντας δει τρεις ακατάλληλες για την καρποφορία του σπόρου κατηγορίες εδάφους, είναι τώρα ώρα να δούμε και την ΚΑΛΗ γη, την γη στην οποία ο σπόρος του Λόγου πέφτοντας δίνει καρπό. Το κατά Ματθαίο 13/ιγ/8 μας λέει γι’ αυτήν:
Κατά Ματθαίο 13/ιγ/8
"Άλλα δε έπεσον επί την γην την καλή. Και έδιδον καρπόν, το μεν εκατόν, το δε εξήκοντα, το δε τριάκοντα"
Η εξήγηση δίνεται στο κατά Ματθαίο 13/ιγ/23:
"Ο δε σπαρθείς επί την γην την καλή, ούτος είναι ο ακούων τον λόγον, και νοών [αρχαίο κείμενο: συνίημι]. Όστις και καρποφορεί, και κάμνει, ο μεν εκατόν, ο δε εξήκοντα, ο δε τριάκοντα."
Αυτήν την φορά ο σπόρος δεν έπεσε ούτε "παρά την οδό" ούτε σε πετρώδες έδαφος ούτε ανάμεσα στ’ αγκάθια, αλλά ΣΤΗΝ ΓΗ ΤΗΝ ΚΑΛΗ, την απαρτιζόμενη από ανθρώπους που ακούν τον Λόγο και ΝΟΟΥΝ. Όπως το κατά Λουκά 8/η/15 εξηγεί αυτό το "νοούν"
Κατά Λουκά 8/η/15
"Το δε εις την καλή γην, ούτοι είναι εκείνοι οίτινες ακούσαντες
τον λόγον, κρατούσιν εν καρδιά καλή και αγαθή, και καρποφορούσιν
εν υπομονή."
Όπως ίσως να θυμόμαστε, η πρώτη κατηγορία ανθρώπων δεν μπορούσαν να "νοήσουν", να δεχτούν τον Λόγο στις καρδιές τους, γιατί οι καρδιές τους ήταν πωρωμένες, σκληρές. Σε αντίθεση οι άνθρωποι της μοναδικής αυτής καρποφόρας κατηγορίας ΝΟΟΥΝ τον Λόγο, τοποθετώντας τον στην ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΑΓΑΘΗ καρδιά τους. Αυτή η καρποφόρα κατηγορία έχει ότι οι άλλες τρεις κατηγορίες δεν είχαν. Έτσι αν και στην πρώτη κατηγορία οι άνθρωποι είχαν πωρωμένες, παχιές καρδιές εδώ οι καρδιές είναι ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΑΓΑΘΕΣ. Επίσης αν και οι άνθρωποι της δεύτερης κατηγορίας δεν είχαν αντοχή αλλά έπεφταν αμέσως με την πρώτη πίεση, εδώ η άνθρωποι είναι υπομονετικοί ("καρποφορούσιν εν υπομονη" όπως το κείμενο λέει) και δεν παραιτούνται. Τέλος αν και στην τρίτη κατηγορία ο Λόγος του Θεού πνίγηκε από τις διάφορες μέριμνες και επιθυμίες που πήραν πρωτεύοντα θέση, εδώ ο Λόγος ΚΡΑΤΙΕΤΑΙ στις καρδιές αυτών των ανθρώπων, μη χάνοντας την θέση του για χάρη άλλων πραγμάτων. Αυτή είναι λοιπόν η καρποφορούσα κατηγορία. Η μόνη κατηγορία που φέρνει καρπό. Και όπως ο Ιησούς είπε στο κατά Ιωάννη 15/ιε/:
Κατά Ιωάννη 15/ιε/1-2, 4-5, 8, 16
"Εγώ είμαι η άμπελος η αληθινή, και ο πατήρ μου είναι ο γεωργός. Παν κλήμα εν εμοί με φέρον καρπόν, εκκόπτει αυτό. και παν το φέρον καρπόν, καθαρίζει αυτό, διά να φέρει πλειότερον καρπόν........Μείνατε εν εμοί, και εγώ εν υμίν. Καθώς το κλήμα δεν δύναται να φέρει καρπόν αφ’ εαυτού, εάν δεν μείνει εν τη άμπελω, ούτως ουδέ σεις, εάν δεν μείνητε εν εμοί. Εγώ είμαι η άμπελος, σεις τα κλήματα. Ο μένων εν εμοί, και εγώ εν αυτώ, ούτος φέρει καρπόν πολύν. διότι χωρίς εμού δεν δύνασθε να κάμητε ουδέν..............Εν τούτω δοξάζεται ο Πατήρ μου, εις το να φέρητε καρπόν πολύν. και ούτω θέλετε είσθε μαθηταί μου......Σεις δεν εξελέξατε εμέ, αλλ εγώ εξέλεξα εσάς, και σας διέταξα, διά να υπάγητε σεις και να κάμητε καρπόν, και ο καρπός σας να μένει. ώστε, ο τι αν ζητήσητε παρά του Πατρός εν τω ονόματι μου, να σας δώσει αυτό."
Ο Θεός καθαρίζει κάθε "κλήμα" που φέρνει καρπό έτσι ώστε να φέρει περισσότερο. Όσο περισσότερο καρπό φέρνει κανείς τόσο πιο πολύ ο Θεός δοξάζεται.
6. Συμπέρασμα
Για να καταλήξουμε λοιπόν. Ο Λόγος του Θεού μπορεί να μιληθεί σε διάφορες κατηγορίες ανθρώπων. Εντούτοις, τα αποτελέσματα θα είναι διαφορετικά όπως διαφορετικής ποιότητας είναι και οι καρδιές των ανθρώπων που ακούν τον Λόγο. Έτσι άλλοι θα τον απορρίψουν, άλλοι θα τον δεχτούν μέχρι την πρώτη πίεση, άλλοι επίσης θα τον δεχτούν αλλά τελικά θα τον βάλουν στην τελευταία θέση, βάζοντας άλλα πράγματα (μέριμνες, πλούτη, επιθυμίες) πάνω απ’ αυτόν, και τέλος άλλοι θα τον κρατήσουν σε καλή και αγαθή καρδιά φέρνοντας καρπό με υπομονή. Γι’ αυτό και ο Ιησούς τελειώνοντας την ερμηνεία της παραβολής είπε: "προσέχετε λοιπόν ΠΩΣ ακούετε" (κατά Λουκά 8/η/18). Το θέμα δεν είναι μόνο αν κάποιος ακούει τον Λόγο αλλά ΠΩΣ τον ακούει. Γιατί πολλοί μπορεί να ακούν τον Λόγο αλλά είναι μόνο εκείνοι που τον κρατούν σε καλή και αγαθή καρδιά που καρποφορούν. Μακάρι λοιπόν όλοι μας να είμαστε και να συνεχίσουμε να είμαστε σ’ αυτήν την καρποφόρα κατηγορία.
Υποσημειώσεις
1. Δες Δ. Δημητράκου: "Μέγα Λεξικό Όλης της Ελληνικής Γλώσσης", Εκδόσεις Δομή, Σελ. 6.374.