Δεκατισμός, εθελοντικές συνεισφορές και Καινή Διαθήκη: Περιεχόμενα

Δωρεές στην Καινή Διαθήκη και χρήση τους – χήρες και υποστήριξη τους

Μια άλλη ομάδα ανθρώπους προς τους οποίους πήγαινε βοήθεια στην Καινή Διαθήκη ήταν οι χήρες. Όπως θα δούμε από την Γραφή, ξεκινώντας από την Παλαιά Διαθήκη, οι χήρες έχουν «ξεχωριστή» θέση στην καρδιά του Θεού:

Έξοδος 22:22
«Δεν θα καταθλίψετε καμιά χήρα ή ορφανό.»

Δευτερονόμιο 10:17-18
«Επειδή, ο Κύριος ο Θεός σας είναι ο Θεός των θεών, και ο Κύριος των κυρίων, Θεός μεγάλος, ισχυρός και φοβερός, που δεν αποβλέπει σε πρόσωπο ούτε παίρνει δώρο^. που εκτελεί κρίση στον ορφανό και στη χήρα, και αγαπάει τον ξένο, που δίνει σ' αυτόν τροφή και ενδύματα.»

Δευτερονόμιο 14:17-21
«ΔΕΝ θα διαστρέφεις την κρίση τού ξένου, του ορφανού, ούτε θα παίρνεις το ιμάτιο της χήρας για ενέχυρο^.… ΟΤΑΝ θερίζεις τον θερισμό σου στο χωράφι σου, και λησμονήσεις κάποιο χειρόβολο στο χωράφι, δεν θα γυρίσεις για να το πάρεις^. θα είναι για τον ξένο, για τον ορφανό και για τη χήρα^. για να σε ευλογεί ο Κύριος ο Θεός σου σε όλα τα έργα των χεριών σου. Αφού τινάξεις τις ελιές σου, δεν θα τινάξεις τα κλαδιά τού δέντρου ξανά^. θα είναι για τον ξένο, για τον ορφανό, και για τη χήρα. Αφού τρυγήσεις τον αμπελώνα σου, δεν θα μαζέψεις ξανά σταφύλια^. θα είναι για τον ξένο, για τον ορφανό, και για τη χήρα»

Όπως επίσης είδαμε και πιο πριν, μέρος από τα δέκατα είχαν σαν αποδέκτες τις χήρες:

Δευτερονόμιο 26:12-13
«Αφού τελειώσεις να δεκατίζεις όλα τα δέκατα των γεννημάτων σου στον τρίτο χρόνο, τον χρόνο της δεκάτης, και τα δώσεις στον Λευίτη, στον ξένο, στον ορφανό, και στη χήρα, και φάνε μέσα στις πύλες σου, και χορτάσουν, τότε, θα πεις μπροστά στον Κύριο τον Θεό σου: Καθάρισα από το σπίτι μου τα αφιερώματα, κι ακόμα τα έδωσα στον Λευίτη, και στον ξένο, στον ορφανό, και στη χήρα, σύμφωνα με τα προστάγματά σου, που με πρόσταξες^. δεν παρέβηκα τις εντολές σου ούτε τις λησμόνησα»

Δευτερονόμιο 27:19
«Επικατάρατος όποιος διαστρέψει την κρίση τού ξένου, του ορφανού, και της χήρας. Και ολόκληρος ο λαός θα πει: Αμήν.»

Ψαλμοί 146:9
«ο Κύριος φυλάττει τούς ξένους^. υπερασπίζεται τον ορφανό και τη χήρα, καταστρέφει, όμως, τον δρόμο των αμαρτωλών.»

Παροιμίες 15:25
«Ο Κύριος καταστρέφει το σπίτι των υπερήφανων^. στερεώνει δε το όριο της χήρας.»

Ησαΐας 1:17
«μάθετε να πράττετε το καλό^. εκζητήστε κρίση, κάντε ευθύτητα στον καταδυναστευμένο, να κρίνετε τον ορφανό, προστατεύστε τη δίκη της χήρας.»

Ιερεμίας 7:6-7
«αν δεν καταδυναστεύετε τον ξένο, τον ορφανό και τη χήρα, και δεν χύνετε αθώο αίμα σ' αυτό τον τόπο ούτε περπατάτε πίσω από ξένους θεούς για δική σας φθορά^. τότε, θα σας κάνω να κατοικείτε σ' αυτό τον τόπο, μέσα στη γη που έδωσα στους πατέρες σας, από αιώνα σε αιώνα.»

Ιερεμίας 22:3
«και μη αδικείτε ούτε να καταδυναστεύετε τον ξένο, τον ορφανό, και τη χήρα»

Ζαχαρίας 7:9-10
«Έτσι λέει ο Κύριος των δυνάμεων, λέγοντας: Να κρίνετε κρίση αλήθειας, και να κάνετε έλεος και οικτιρμό, κάθε ένας στον αδελφό του^. και μη καταδυναστεύετε τη χήρα, και τον ορφανό, και τον ξένο, και τον πένητα^. και κανένας από σας ας μη σκέφτεται κακό μέσα στην καρδιά του ενάντια στον αδελφό του.»

Πιστεύω ότι οι παραπάνω αναφορές της Γραφής κάνουν καθαρό το πόσο οι χήρες μαζί με τα ορφανά και τους ξένους είναι στην καρδιά του Θεού. Αυτό μεταφέρετε φυσικά και στην Καινή Διαθήκη. Όπως διαβάζουμε στις Πράξεις 6:1: «Και κατά τις ημέρες αυτές, όταν οι μαθητές πληθύνονταν, έγινε γογγυσμός των Ελληνιστών ενάντια στους Εβραίους, ότι οι χήρες τους παραβλέπονταν στην καθημερινή διακονία.» Η καθημερινή διακονία ήταν η διακονία που γίνονταν από την εκκλησία ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός. Κανένας δεν έπρεπε να αγνοείτε όμως πολλοί περισσότερο οι χήρες καθώς ήταν και είναι άνθρωποι με ιδιαίτερες ανάγκες.

Η Καινή Διαθήκη καλύπτει εκτενώς το θέμα των χηρών και της υποστήριξης προς αυτούς στο Τιμόθεο Α 5. Εκεί διαβάζουμε:

Προς Τιμόθεο Α 5:3
«Να τιμάς τις χήρες, αυτές που είναι πραγματικά χήρες.»

Η τιμή όπως εξηγήσαμε νωρίτερα για τους πρεσβυτέρους μπορεί να περιλαμβάνει επίσης και υλική υποστήριξη. Το γεγονός όμως ότι κάποια ήταν χήρα δεν σήμαινε ότι αυτομάτως τις έπρεπε τιμή. Η τιμή για την οποία ο Παύλος μιλάει ήταν για τις αληθώς χήρες. Τι σημαίνει αληθώς χήρες; Ο Παύλος το ξεκαθαρίζει αμέσως:

Προς Τιμόθεο Α 5:5-6
«Η δε πραγματικά χήρα και απομονωμένη ελπίζει στον Θεό, και εμμένει στις προσευχές νύχτα και ημέρα^. αυτή, όμως, που είναι δοσμένη στις ηδονές, ενώ ζει, είναι νεκρή.»

Υπάρχουν χήρες που εμπιστεύονται τον Θεό και προσεύχονται σ' Αυτόν συνέχεια. Υπάρχουν όμως και χήρες που ζουν απολύτως κοσμικά. Τέτοιες χήρες δεν είναι πραγματικές χήρες και δεν τους πρέπει τιμή.

Έχοντας κάνει καθαρό αυτό το σημείο ο Παύλος κάνει επίσης ξεκάθαρο ότι τα παιδιά και τα εγγόνια των πραγματικών χηρών είναι εκείνα που έχουν τον πρώτο λόγο γι' αυτές. Να τι λέει:

Προς Τιμόθεο Α 5:4, 7-8
«Και αν μια χήρα έχει παιδιά ή εγγόνια, ας μαθαίνουν πρώτα να κάνουν ευσεβή την ίδια τους την οικογένεια, και να αποδίδουν τιμές στους προγόνους τους^. επειδή, αυτό είναι καλό και ευπρόσδεκτο μπροστά στον Θεό …. Κι αυτά να τα παραγγέλλεις, για να είναι άμεμπτοι. Αν, όμως, κάποιος δεν προνοεί για τους δικούς του, μάλιστα για τους οικείους, αρνήθηκε την πίστη, και είναι χειρότερος από έναν άπιστο.»

Υπάρχει ευθύνη των παιδιών προς τους γονείς και τους γονείς των γονιών τους. Όπως ο Λόγος λέει τα παιδιά οφείλουν να αποδίδουν αμοιβές στους γονιούς τους. Υπάρχει υποχρέωση λοιπόν των παιδιών και των εγγονών προς τους γονείς τους. Αυτό είναι το τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου το οποίο περιλαμβάνει φροντίδα γι ' αυτούς και τις ανάγκες τους. Η φροντίδα για την οικογένεια και τους δικούς μας είναι μια υποχρέωση που όλοι μας έχουμε. Νομίζω ότι το είδαμε και προηγουμένως ότι αυτό το είδος παροχής έχει προτεραιότητα σχετικά με κάθε άλλο είδος παροχής καθώς είναι υποχρεωτικό. Τα άλλα είδη παροχής είναι εθελοντικά. Αυτό όμως δεν είναι. Αν είσαι πιστός οφείλεις να αποδίδεις αμοιβές στους γονείς σου και τους παππούδες σου, φροντίζοντας γι' αυτούς και τις ανάγκες τους. Και για να μην υπάρχει αμφιβολία ο στίχος 8 μας λέει: “ Αν, όμως, κάποιος δεν προνοεί για τους δικούς του, μάλιστα για τους οικείους, αρνήθηκε την πίστη, και είναι χειρότερος από έναν άπιστο.”

Συνεχίζοντας πάνω στο θέμα, ο Λόγος μας λέει περισσότερα αναφορικά με την συμμετοχή της εκκλησίας στις ανάγκες των χηρών:

Προς Τιμόθεο Α 5:9-16
«Ως χήρα ας καταγράφεται εκείνη που είναι όχι λιγότερο των 60 χρόνων, η οποία να υπήρξε γυναίκα ενός άνδρα, που να έχει μαρτυρία για τα καλά της έργα^. αν ανέθρεψε παιδιά, αν περιέθαλψε ξένους, αν έπλυνε πόδια αγίων, αν βοήθησε αυτούς που θλίβονταν, αν συνέτρεξε σε κάθε αγαθό έργο. Ενώ, τις νεότερες χήρες να τις αποφεύγεις^. επειδή, όταν σαρκικά κίνητρα τις στρέψουν ενάντια στον Χριστό, θέλουν να παντρεύονται^. έχοντας την καταδίκη, επειδή αθέτησαν την πρώτη πίστη. Ταυτόχρονα δε, μαθαίνουν να είναι και αργόσχολες, να περιέρχονται τα σπίτια^. και όχι μονάχα αργόσχολες, αλλά και φλύαρες και περίεργες, λέγοντας όσα δεν πρέπει. Θέλω, λοιπόν, οι νεότερες να παντρεύονται, να κάνουν παιδιά, να κυβερνούν το σπιτικό τους, να μη δίνουν καμιά αφορμή στον ενάντιο να λοιδορεί. Επειδή, μερικοί εκτράπηκαν ήδη πίσω από τον σατανά. Αν κάποιος πιστός ή πιστή έχει χήρες, ας προμηθεύει σ' αυτές τα αναγκαία, και ας μη επιβαρύνεται η εκκλησία^. για να μπορεί να βοηθάει τις πραγματικά χήρες.»

Το απόσπασμα μιλάει για καταγραφή των χηρών. Αυτή ήταν πιστεύω καταγραφή εκείνων από τις χήρες που έχριζαν υποστήριξης από την τοπική εκκλησία. Δεν ήταν όλες οι χήρες μέρος αυτής της λίστας αλλά μόνο οι πιο γεροντότερες από 60 ετών και άνω και υπό ορισμένες συνθήκες. Για τις νεώτερες χήρες η συμβουλή είναι να παντρευτούν και πάλι και να κάνουν παιδιά. Ο τελευταίος στίχος του παραπάνω αποσπάσματος συνοψίζει ότι αν κάποιος έχει χήρες στην οικογένεια του θα πρέπει να τις φροντίζει ώστε η εκκλησία να μπορεί να βοηθά εκείνες από τις χήρες που πραγματικά χρειάζονται βοήθεια.